20 Ekim 2009 Salı

Sepet kovan - 1

Ülkemizin değişik bölgelerinde ilkel kovanlar kullanılıyor.
Marmara Bölgesinin tamamına yakınında. aynı zamanda İç Anadolu ve Ege Bölgesinin Marmara Bölgesine komşu olan yerlerinde ve daha çokta göçmenlerin kullandığı kovan cinsidir.

Sepet kovanlarda kullanılan malzeme genellikle dere kenarlarında bulunan söğüt ağacı çubukları, fındık çubukları, bazı yerlerde orta kısmı kamıştan ve iskeleti söğüt dalından yapılıyor.

Trakya'da arıcılıkla ilgili konuşmalarda kaç tane sepetin var denir, arı sayısı sepet sayısıyla ölçülür. çünkü bal denilince aklada petekli bal gelince sepetin ne kadar anlamlı olduğu akla geliyor.

Sepet kovanlar fiyatı ucuz ve alınması kolay olduğundan bir çok evin bahçesinin kenarında kendi evinin balı için bir kaç sepet bulunur.Arıcılığı tamamını sepet kovanla yapanlar.
Arı alım satımında öncelik sepet kovan arısındadır.arısını kaybedenler veya yeni başlayanlar sepet kovan alıp işe başlarlar

Sepeti mayıs ve haziran aylarında, pazarın bir kenarında sepeti örenler getirip satarlar, bir ağaç kovan fiyatına yaklaşık 15 sepet alınır.
Sepet kovan dış görünüş olarak dik koni, yanları hafif dışarıya şişkindir.

Derinlik ölçüsü ( eksen ölçüsü) 46 cm üst kısmı daha toplu şekildedir.


Alt taban çapı içten 41 cm dir bu benim ölçtüğüm herhangi bir sepetin ölçüleri ama daha değişik ölçüde olanlar vardır.
Bir sepetin iç hacmi yaklaşık 26 dm kübdür. buna karşılık bir longstroht ballığın iç hacmi 45.5 dm küb olduğu düşünülürse sepetin iç hacmi küçük olduğu görülüyor.

Sepet kovan dik konumda durur veya yan yatırabilisiniz. Üst kısmında bir sapı vardır, taşınması bu saptan tutulup yapılır.

Aynı zamanda yakın dallardaki oğul alınmasında kullanırken bu saptan yararlanır.

Sepet kovanın altına sepetin dışına taşacak şekilde tahtadan düz bir altlık yapılır. ön kısmı uçma görevini yapacak şekilde daha geniştir.

Sepet kovanına içten bakılınca dikme çubuklarının 15 tane yani tek sayıda olduğu görülüyor.


Sepet kovan kullanır durumunda olması için dışının çamurla sıvanması gerekir. hatta bazı yerde içtende sıvanır içten sıvanmasının nedeni çamur parmak arasından çıkıntılı bırakılır arının petek örmesi için yönlendirme yapılmaya çalışılır, yani arıyı kılıç arı, kalkan arı, çörekçi arı diye adlandırmak için yapılır, ama arı herzaman buna uymaz.
dışına kullanılan çamur için çorak toprak aranır içine çokça kılçık denilen ince dövülmüş saman katılır, bir gün dinlendirilip sıvama işlemi yapılır.
kılçık yerine kıra gitmeyen yani otlamayan 6 aydan büyük dana 'mayısı'( gübresi ) kullanılır, çamur biraz kuruduktan sonra sulu bir bezle yaldızlama yapılır.

Şu an kullanılmakta olan bir sepet kovan üzerindeki çamur biraz aşınmış halde.

Bende sepet kovan olmadığından bu fotoğrafı çekmek için komşu köye gittim, orada müthiş bir arıcı var Ahmet Çelebi onun arılarının fotoğrafını çektim. müthiş dedim arıcını bir kolu yok her işini yapıyor. traktörünü de kullanıyor, arılarınada bakıyor, ava gidiyor, balığa gidiyor her işini görüyor.

Buraya kadar sepet kovanı tanıtmaya çalıştım.

8 yorum:

İlhami Uyar dedi ki...

Sayın Hocam,yerleşik modellerden vazgeçmek pek mümkün olmuyor,bilhassa sabit arıcılar terketmiyorlar bu yapılanmayı,işlerinizde başarı ve kolaylıklar diliyor saygılar sunuyorum.

Mehmet Gündoğdu dedi ki...

muratbeypaylaşımınız için teşekkürler
acaba diyorum birde sepetmi yapsam fındık çalısı bol
meraklandım doğrusu

Ballı Baba dedi ki...

Sayın hocam, Dünya'da tüm ülkelerde bu tür kovanlar geçmişi yaşatmak adına arılıklarda arılı olarak, müzelerde boş olarak muhafaza ediliyorlar.
Bu nedenle elimizden geldiğince bu tür geleneklerimizi yaşatmamız lazım. Elinize sağlık, kovanda güzel olmuş...

Ballı Baba dedi ki...

Sayın hocam, Dünya'da tüm ülkelerde bu tür kovanlar geçmişi yaşatmak adına arılıklarda arılı olarak, müzelerde boş olarak muhafaza ediliyorlar.
Bu nedenle elimizden geldiğince bu tür geleneklerimizi yaşatmamız lazım. Elinize sağlık, kovanda güzel olmuş...

Unknown dedi ki...

bu sepet kovandan almak istiyorum nerede bulurum, bi adres telefon vs.verebilecek varmı selamlar

İslamda.org dedi ki...

Çok teşekkür ederim ayrıca siteme ziyaretlerinizi unutmayın.
http://islamguzelahlaktir.blogspot.com/

Unknown dedi ki...

Murat bey sizinle nasıl iletişime geçerim

süleyman dedi ki...

selamün aleykum hocam bahis konusu bu konik kovanlardan nasıl elde edebiliriz bilgi verir misiniz yada yardımcı olabilir misiniz